Obowiązkowy split payment

Odwrócone obciążenie oraz odpowiedzialność solidarna, z perspektywy czasu okazują się być niewystarczające w walce o zabezpieczenie i podniesienie wpływów z VAT. Dlatego od 1.11.2019 r. w niektórych branżach obowiązkowo zastąpi je mechanizmu podzielonej płatności. Obligatoryjna forma mechanizmu podzielonej płatności stosowana w tych branżach będzie jednak funkcjonowała równolegle z dotychczasowym fakultatywnym systemem split payment.
Powiązane przepisy:
Dz.U.2018.2174 t.j.:art. 108(a)
1.Wprowadzenie
Zgodnie z art. 108a ust. 1 u.p.t.u., podatnicy, którzy otrzymali fakturę z wykazaną kwotą podatku, przy dokonywaniu płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury mogą zastosować mechanizm podzielonej płatności.
System split payment, funkcjonujący od 1.07.2018 r., ma przy tym charakter „fakultatywny”, nie jest więc obowiązkowy. Obowiązuje natomiast w Polsce jako dobrowolna metoda regulowania płatności.
Podstawą wprowadzenia zmian w kierunku obowiązkowego split payment jest decyzja wykonawcza Rady (UE) 2019/310 z 18.02.2019 r. upoważniająca Polskę do wprowadzenia szczególnego środka stanowiącego odstępstwo od art. 226 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz. UE L 51/19).
Ustawa z 9.08.2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, dalej: u.n., zastąpi rozliczenia VAT m.in. w oparciu o mechanizm odwrotnego obciążenia – stosowanym obligatoryjnie mechanizmem podzielonej płatności (MPP).
Dotyczy to jednak niektórych sektorów gospodarki, ale nietrudno zauważyć, że chodzi o „obszary wrażliwe”, skoro już wcześniej, choć w inny sposób, ustawodawca próbował zabezpieczyć interesy budżetu państwa.
Przy czym pewnym punktem wyjścia staje się dostrzeżenie problemu, iż rozszerzanie mechanizmu odwróconego obciążenia tylko częściowo pomagało w walce z wyłudzeniami VAT, bowiem oszuści podatkowi „przenosili się” np. do innej branży. W tym ujęciu pojawiały się nawet anegdoty, czy hurtowy obrót kawą i słodyczami również miałby być objęty mechanizmem reverse charge, skoro coraz częściej zdarzały się „karuzele podatkowe”, w których fakturowano tego typu towary.
Nadto w odniesieniu do tzw. solidarnej odpowiedzialności podatkowej – okazało się, że nierzadko nawet złożenie kaucji gwarancyjnej nie było dla podmiotów zaangażowanych w tzw. oszustwa karuzelowe przeszkodą (składania tej kaucji w celu uwiarygodnienia prowadzonej przez nie sprzedaży towarów objętych odpowiedzialnością solidarną). Stąd w założeniu ustawodawcy zasadne było zmodyfikowanie zasad odpowiedzialności podatkowej.
Obligatoryjna forma split payment, w świetle ustawy, będzie stosowana w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług, które są objęte reżimem odwrotnego obciążenia oraz dotychczasowym zakresem odpowiedzialności podatkowej (w konsekwencji obejmie towary i usługi wymienione obecnie w załączniku nr 11, 13 i 14).
Jednocześnie nadal będzie funkcjonował dobrowolny system podzielonej płatności, odnoszący się do regulowania zobowiązań za pozostałe towary i usługi.
Warto też przypomnieć, że nawet przy obowiązkowym MPP zapłata wartości sprzedaży netto jest dokonywana na rachunek rozliczeniowy (bądź imienny w SKOK) albo jest rozliczana w inny sposób.
2.Likwidacja mechanizmu odwróconego obciążenia
Zmiana ta ma dość rewolucyjny charakter. W świetle przepisów u.n. uchylone zostaną art. 17 ust. 1 pkt 7 i pkt 8, art. 17 ust. 1c-1h, art. 17 ust. 2a i ust. 2b, a także załączniki nr 11, 13 i 14 do u.p.t.u.
Przypomnijmy, że załącznik nr 11 do u.p.t.u. dotyczy głównie metali, surowców wtórnych, odpadów itp., ale też elektroniki, np. telefonów komórkowych.
Z kolei załącznik nr 14 odnosi się (poza usługami w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych) do wyszczególnionych w poz. 2-48 usług budowlanych czy budowlano-montażowych, zaś odwrotne obciążenie dotyczy transakcji między podwykonawcą a wykonawcą.
W konsekwencji znikną też np. informacje podsumowujące w obrocie krajowym, o których mowa w art. 101a u.p.t.u.
Tu warto jednak po prostu zapomnieć o specyfice i dotychczasowych zasadach opodatkowania transakcji w zakresie niektórych towarów i usług z załącznika nr 11 i nr 14 do u.p.t.u.
Przykładowo:
1)mechanizm odwróconego obciążenia dotyczący towarów wymienionych w załączniku nr 11 do u.p.t.u. odnosił się do transakcji między podatnikami, którzy nie są podatnikami VAT zwolnionymi, przy obowiązkowym split payment mowa jest zaś o podatnikach w ogóle (zatem także zwolnionych),
2)w przypadku dostaw towarów wymienionych w poz. 28-28c załącznika nr 11 do u.p.t.u. (np. konsole, smartfony) – mechanizm odwróconego obciążenia dotyczył przypadków, gdy łączna wartość tych towarów w ramach jednolitej gospodarczo transakcji obejmującej te towary, bez kwoty podatku, przekracza kwotę 20 000 zł, natomiast przy obowiązkowym split payment istotny jest tylko próg 15.000 zł,
3) w odniesieniu do załącznika nr 14 do u.p.t.u. – mechanizm odwróconego obciążenia dotyczył tylko przypadków, gdy usługodawca świadczyłby te usługi jako podwykonawca, natomiast przy „przeniesieniu” tych usług do załącznika nr 15 do u.p.t.u. – nowe zasady dotyczą nie tylko podwykonawców.
3.Zmiany w zakresie odpowiedzialności solidarnej
Zmieni się także art. 105a u.p.t.u., dotyczący odpowiedzialności podatkowej nabywcy. Jak wskazuje art. 105a ust. 1 u.p.t.u. w brzmieniu od 1.11.2019 r. – podatnik, o którym mowa w art. 15, na rzecz którego dokonano dostawy towarów, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy, odpowiada solidarnie wraz z podmiotem dokonującym tej dostawy za jego zaległości podatkowe, w części podatku proporcjonalnie przypadającej na dostawę dokonaną na jego rzecz, jeżeli w momencie dokonania tej dostawy podatnik wiedział lub miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że cała kwota podatku przypadająca na dokonaną na jego rzecz dostawę lub jej część nie zostanie wpłacona na rachunek urzędu skarbowego. To zaś oznacza, że odpowiedzialnością solidarną objęte będą również towary, które w dotychczasowym stanie prawnym były rozliczane w mechanizmie odwrotnego obciążenia oraz pozostałe towary, dla których wprowadzono obowiązkowy split payment (np. węgiel, części samochodowe, część elektroniki). Odpowiedzialność podatkowa nie będzie jednak stosowana w odniesieniu do transakcji, których przedmiotem są usługi wymienione w dodawanym załączniku nr 15 u.p.t.u.
Obligatoryjnym stosowaniem mechanizmu zostaną bowiem objęte płatności dotyczące faktur dokumentujących transakcje dokonane między podatnikami, których jednorazowa wartość, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty.
Zatem część transakcji (o wartości poniżej 15 000 zł), objętych aktualnie odwrotnym obciążeniem, nie będzie objęta obowiązkową podzieloną płatnością. Tu nabywca może zaś zastosować mechanizm podzielonej płatności za zasadzie dobrowolności (co zresztą także ochroni przed odpowiedzialnością podatkową, o której mowa w art. 105a u.p.t.u. – zob. też art. 105a ust. 3 pkt 2 u.p.t.u.). Przy czym nadal odpowiedzialność za zaległości podatkowe sprzedawcy ma dotyczyć jedynie części proporcjonalnie przypadającej na dostawę tych towarów dokonaną na rzecz danego podatnika, jeżeli w momencie dokonania tej dostawy podatnik wiedział lub miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że cała kwota podatku przypadająca na dokonaną na jego rzecz dostawę lub jej część nie zostanie wpłacona na rachunek urzędu skarbowego. Zrezygnowano z możliwości wnoszenia kaucji gwarancyjnej (zostaną tym samym uchylone art. 105b-105d u.p.t.u.).
4.Kiedy obowiązkowy split payment?
Niejako „w zamian” za likwidację odwrotnego obciążenia i załączników nr 11, 13 i 14 – pojawią się zmiany w art. 108a u.p.t.u. (podstawowy przepis dotyczący MPP) oraz kluczowy załącznik nr 15 do u.p.t.u.
Zatem przy dokonywaniu płatności kwoty należności wynikającej z faktury dokumentującej transakcje określone w art. 19 pkt 2 ustawy z 6.03.2018 r. – Prawo przedsiębiorców, których przedmiotem są towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, podatnicy będą obowiązani zastosować mechanizm podzielonej płatności (art. 108a ust. 1a u.p.t.u.).
Jedną z konsekwencji nowelizacji jest zresztą dodanie w art. 106e ust. 1 u.p.t.u. punktu 18a, z którego wynika że w przypadku faktur, w których kwota należności ogółem stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, obejmujących dokonaną na rzecz podatnika dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy – winny one zawierać wyrazy „mechanizm podzielonej płatności”.
Stąd podatnik obowiązany do wystawiania faktury, o której mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18a u.p.t.u., będzie miał także obowiązek przyjęcia płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury w mechanizmie podzielonej płatności (art. 108a ust. 1b u.p.t.u.).
Specjalne oznaczenie zamieszczone na fakturach będzie więc stosowane w przypadku, gdy płatność za fakturę jest dokonywana przelewem bankowym. Innymi słowy – obowiązek zamieszczenia informacji ma dotyczyć faktur dokumentujących transakcje dokonane między podatnikami, których jednorazowa wartość, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty i obejmujących towary lub usługi wymienione w dodawanym do ustawy załączniku nr 15.
Z art. 108a ust. 1c u.p.t.u. wynika zaś wprost, że split payment obejmuje również płatności zaliczkowe. Stąd w komunikacie przelewu, o którym mowa w art. 108a ust. 3 u.p.t.u., podatnik w miejsce informacji, o której mowa w ust. 3 pkt 3, wpisze wyraz „zaliczka”.
Zgodnie z art. 108a ust. 1d u.p.t.u. możliwe będzie stosowanie w rozliczeniach między podatnikami kompensat wzajemnych należności. Dokonanie tych czynności nie będzie potraktowane jako naruszenie przepisów o obowiązkowym split payment. Przepisy nie będą zatem obligowały do dokonywania płatności przelewami za towary czy usługi wymienione w załączniku nr 15 do u.p.t.u., jeśli cała należność z faktury, obejmującej te towary lub usługi, zostanie uregulowana w drodze kompensaty.
Trudno powiedzieć, co w sytuacji, gdy faktura, zawierająca więcej niż jedną pozycję, opiewa wprawdzie łącznie na kwotę powyżej 15.000 zł, ale „towar wrażliwy” (czy usługa) z załącznika nr 15 do u.p.t.u. ma wartość poniżej 15.000 zł. W praktyce pojawiają się różne koncepcje:

– rygorystyczna, tj. że wystąpi konieczność zapłaty w całości w MPP, bo przepisy wskazują na fakturę, gdzie „kwota należności ogółem stanowi kwotę co najmniej 15.000 zł”,
– liberalna, tj. że wartość towaru czy usługi jest niższa niż 15.000 zł,
– pośrednia, tj. że w systemie split payment opłacić należy tę jedną pozycję.
Owszem, pewnych wskazówek dostarcza uzasadnienie do projektu nowelizacji (mowa tam o tym, że w MPP opłacić należy tę jedną pozycję), ale – tu uwaga ogólniejsza – jakkolwiek uzasadnienie do projektu nowelizacji jest bardzo przydatne przy interpretacjach przepisów, to nie jest ono źródłem prawa i ewentualnie inne spojrzenie mogą mieć np. sądy administracyjne.
Jeśli faktura zawierałaby np. tylko dwie pozycje wymienione w załączniku nr 15 do u.p.t.u., zaś należność (brutto) przekroczy 15 tys. zł, to dokonujący dostawy/świadczący usługę sprzedawca musi zamieścić na takiej fakturze (bądź tylko przy odpowiednich pozycjach) oznaczenie: „mechanizm podzielonej płatności”.
Wyłączeni z obowiązku zamieszczenia informacji „mechanizm podzielonej płatności” będą podatnicy korzystający ze zwolnienia podmiotowego. Przede wszystkim na wystawianych przez nich fakturach nie wykazuje się kwot podatku, stąd brak jest możliwości uregulowania takiej faktury w systemie split payment. Po drugie, zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Finansów z 3.12.2013 r. w sprawie wystawiania faktur podatnicy ci na wystawianych fakturach zamieszczają tylko niektóre dane i nie dotyczy ich tym samym art. 106e ust. 1 pkt 18 u.p.t.u.
5.Załącznik nr 15 do u.p.t.u.
Nowy załącznik objął zasadniczo dostawy towarów i świadczenie usług, które są aktualnie objęte odwrotnym obciążeniem i reżimem solidarnej odpowiedzialności podatkowej (czyli obejmie towary i usługi wymienione obecnie w załączniku nr 11, 13 i 14). Dodatkowo objęto obligatoryjnym mechanizmem podzielonej płatności także transakcje, których przedmiotem są części i akcesoria do pojazdów silnikowych; węgiel i produkty węglowe; maszyny i urządzenia elektryczne, ich części i akcesoria oraz urządzenia elektryczne, ich części i akcesoria. W sumie załącznik ten objął 150 pozycji.
6.Sankcje
Stosownie do art. 106e ust. 12 u.p.t.u. w przypadku stwierdzenia, że podatnik wystawił fakturę z naruszeniem ust. 1 pkt 18a, naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty podatku wykazanego na tej fakturze. Zatem sankcja ta, polegająca na nałożeniu 30% kwoty podatku wykazanego na fakturze, dotyczyłaby zwłaszcza braku umieszczenia na wystawianej fakturze specjalnego oznaczenia „mechanizm podzielonej płatności”.
Niewłaściwe oznaczenie na fakturze może bowiem prowadzić do nieprawidłowości w obrocie towarami lub usługami, polegających np. na pomijaniu stosowania split payment i do wystąpienia ryzyka znikania podatników wraz z zapłaconym im przez nabywców podatkiem VAT.
Miejmy na uwadze, że w przypadku stawki 23% i w razie kwoty netto 100.000 zł – sankcja wyniesie 30% z 23.000 zł, czyli 6.900 zł. Innymi słowy, sankcja to 6,9% kwoty netto (dla stawki 23%).
W myśl art. 106e ust. 13 u.p.t.u. – przepisu ust. 12 nie stosuje się, jeżeli zapłata kwoty odpowiadającej kwocie podatku przypadającej na dostawę towarów lub świadczenie usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy, wykazanej na fakturze, została dokonana z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.
Zatem samo błędne oznaczenie faktury nie musi w każdym przypadku prowadzić do negatywnych konsekwencji w postaci sankcji. Pewnym „naprawieniem sytuacji” jest zaś faktyczna zapłata w split payment. Jeżeli zaś np. faktura opiewa np. na kwotę 20.000 zł, ale zawiera tylko jedną pozycję z towarem czy usługą z załącznika nr 15 do u.p.t.u., to sankcja byłaby naliczana wyłącznie od wartości kwoty podatku należnego z tytułu tej konkretnej pozycji (np. jeśli towar ma wartość 1.000 zł netto, VAT 230 zł, stąd 30% z 230 zł wyniesie 69 zł).
Oczywiście brak wskazania informacji na fakturze o obowiązkowym MPP można skorygować (korekta faktury, nawet ewentualnie nota korygująca).
Z kolei w art. 108a ust. 7 u.p.t.u. przewidziano dodatkowe zobowiązanie podatkowe dla nabywcy, który mimo ciążącego na nim obowiązku uregulowania kwoty podatku VAT wykazanej na fakturze w mechanizmie podzielonej płatności – ureguluje tę kwotę w inny sposób. Tu również sankcja za ten czyn wynosiłaby 30% kwoty podatku wykazanego na takiej fakturze.
Zatem przy zapłacie tradycyjnym przelewem 123.000 zł – nabywca musiałby uiścić dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości 6.900 zł. To daje razem 129.900 zł (i „ciężar podatkowy” aż 29,9%, licząc „od stu”).
Stosownie do art. 108a ust. 8 u.p.t.u. – przepisu ust. 7 nie stosuje się, jeżeli dostawca lub usługodawca rozliczył całą kwotę podatku wynikającą z faktury, która została zapłacona z naruszeniem zasady obowiązkowego MPP. Zatem i tutaj prawidłowe działanie drugiej strony umowy uchroni przed dodatkowym zobowiązaniem podatkowym.
Poza tym jeśli np.:
– kwota transakcji nie przekracza progu kwotowego,
– wskazano błędnie towar czy usługę z załącznika nr 15 –
nie powinno się stosować sankcji, mimo że sprzedawca zamieściłby informację o obowiązkowym MPP na fakturze.
Natomiast kupujący będzie miał obowiązek zastosowania MPP, nawet jeżeli sprzedawca przeoczył na fakturze adnotację „mechanizm podzielonej płatności”.
W obu powyższych przypadkach (wystawca faktury, nabywca) utrzymano typową dla „sankcji VAT” zasadę, że w stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się.
7.Obowiązek przyjęcia płatności w mechanizmie split payment
Zgodnie z art. 108a ust. 1b u.p.t.u. podatnik obowiązany do wystawiania faktury, o której mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18a u.p.t.u., będzie siłą rzeczy obowiązany do przyjęcia płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury w mechanizmie podzielonej płatności.
Regulacja ta, przy obowiązkowym split paymencie, przecięłaby spór co do możliwości umownego wyłączenia tego mechanizmu przez strony transakcji. Postanowienia umowne wyłączające MPP (w razie, gdy system ten jest obowiązkowy) byłyby zatem nieważne, jako sprzeczne z ustawą. Rozwiązanie takie miałoby też charakter ochronny dla nabywcy. Trudno podważyć to twierdzenie także z tego względu, że cywilistyczna zasada swobody umów niekiedy doznaje ograniczeń tam, gdzie w grę wchodzą przepisy szczególne i mogą to być właśnie przepisy prawa administracyjnego czy podatkowego.
Warto mieć na uwadze i taką okoliczność, że każdy podatnik dokonujący dostawy towarów czy świadczenia usług z załącznika nr 15 do u.p.t.u. (jak i nabywca) winien mieć rachunek rozliczeniowy bądź imienny rachunek w SKOK otwarty w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Do tych rozliczeń nie można posługiwać się rachunkiem osobistym, choć często osoby fizyczne wykorzystują takowy w działalności gospodarczej. Jednak tylko do rachunków związanych z działalnością gospodarczą bank może założyć rachunek VAT. Nie można więc dokonać przelewu w mechanizmie split payment na rachunek ROR wskazany przez kontrahenta (przelew byłby odrzucony, a płatność nie byłaby zrealizowana). Również gdyby nabywca dysponował jedynie zwykłym rachunkiem ROR, to nie mógłby dokonać zapłaty przy użyciu MPP. Trzeba też przypomnieć o tym, że w razie konieczności zastosowania mechanizmu podzielonej płatności nie można będzie dokonywać płatności w walutach obcych, ponieważ rachunek VAT prowadzony jest tylko w polskich złotych.
8.Możliwość dokonywania płatności zbiorczej
W myśl art. 108a ust. 3a u.p.t.u. w przypadku gdy podatnik otrzymał od jednego dostawcy lub usługodawcy w okresie nie krótszym, niż jeden dzień i nie dłuższym niż jeden miesiąc więcej niż jedną fakturę zapłata z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności może dotyczyć więcej niż jednej faktury.
Wówczas to komunikat przelewu winien obejmować wszystkie faktury otrzymane przez podatnika w danym okresie od jednego dostawcy i zawierać całą kwotę podatku VAT wykazanego na tych fakturach. Przy czym podatnik w komunikacie przelewu nie będzie wskazywał numeru konkretnej faktury płaconej w mechanizmie podzielonej płatności, wskaże zaś okres, za który dokonuje płatności.
Jeśli nabywca dokonałby tzw. płatności zbiorczej jednym komunikatem przelewu wówczas obowiązany będzie do zapłaty tym komunikatem wszystkich faktur otrzymanych od wystawcy w danym okresie, niezależnie, czy faktury te dokumentują transakcje podlegające obowiązkowemu MPP, czy też nie.
Zapłata dotycząca więcej niż jednej faktury, obejmie wszystkie faktury wystawione dla podatnika przez jednego dostawcę bądź usługodawcę w okresie nie krótszym, niż jeden dzień i nie dłuższym niż jeden miesiąc. Chodzi więc o faktury wystawione, nie zaś faktury otrzymane.
9.Aspekty proceduralne
W art. 108b u.p.t.u. wprowadza się regulację dającą możliwość wniesienia przez podatnika zażalenia na postanowienie o zgodzie naczelnika urzędu skarbowego na przekazanie środków z rachunku VAT na powiązany rachunek rozliczeniowy podatnika. Wprawdzie zazwyczaj postanowienie to nie jest skarżone, ale być może zdarzały się w praktyce jakieś kwestie sporne co do wysokości kwot itp.
Trzeba też zauważyć, że skoro dopuszczono możliwość regulowania środkami znajdującymi się na rachunku VAT także innych zobowiązań publicznoprawnych, tj. podatku dochodowego osób prawnych i od osób fizycznych, podatku akcyzowego, należności celnych oraz składek na ubezpieczenie społeczne, to zdecydowano się też na zmianę przesłanek do wydania decyzji o odmowie na uwolnienie środków z rachunku VAT na rachunek rozliczeniowy podatnika. Udzielenie zgody na uwolnienie środków będzie powiązane więc z brakiem zaległości podatkowych i w innych podatkach. Również kwestia uzasadnionej obawy braku wykonania zobowiązania podatkowego lub wystąpienia zaległości podatkowych – będzie odniesiona nie tylko do VAT, ale i do pozostałych podatków. Odstąpiono jednak od badania istnienia zaległości podatnika w zakresie składek ZUS, wydłużyłoby to bowiem znacznie procedurę.
Trzeba zauważyć, że dopuszczenie regulowania z rachunku VAT innych należności może zmniejszyć ryzyko pogorszenia płynności finansowej podatników (ograniczona dyspozycyjność środków na rachunku VAT). Dodatkowo umożliwione będzie wystąpienie z wnioskiem o przekazanie środków z rachunku VAT na rachunek rozliczeniowy byłym wspólnikom spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej (art. 108b ust. 7 u.p.t.u.). Dotychczasowe przepisy dopuszczają złożenie takiego wniosku tylko przez podatnika, co w razie rozwiązania spółki uniemożliwiało uwolnienie środków zgromadzonych na rachunku VAT prowadzonym dla spółki.
10.Inne rozwiązania
W dodawanym art. 108e u.p.t.u. wprowadzono obowiązek posiadania rachunku rozliczeniowego lub imiennego rachunku w SKOK otwartego w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą przez podatników, którzy będą podlegali reżimowi obowiązkowego stosowania mechanizmu podzielonej płatności (zarówno nabywca jak i dostawca). Posiadanie i wykorzystywanie rachunku rozliczeniowego (lub imiennego w SKOK) jest bowiem, jak już wspomniano, warunkiem koniecznym do stosowania MPP. W art. 108f u.p.t.u. wprowadza się system rekompensat dla podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terenie Polski. Ma to dotyczyć wyłącznie sytuacji, gdy taki podatnik, w związku z przedmiotem prowadzonej działalności byłby obowiązany do posiadania w polskim banku rachunku rozliczeniowego oraz rachunku VAT. Rekompensata ta dokonywana będzie wyłącznie w wysokości, w jakiej wynika ona z wykorzystywania rachunku rozliczeniowego i rachunku VAT do celów obowiązkowego split payment.
Zwrot kosztów dokonywany będzie na wniosek podatnika składany do Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście. Wniosek będzie mógł być składany za okresy kwartalne.
Podatnicy (w przypadku osób fizycznych – prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą) nie zaliczą do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części (lub zmniejszą wysokość kosztów), w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 19 ustawy z 6.03.2018 r. – Prawo przedsiębiorców (powyżej 15 000 zł), obejmująca towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do u.p.t.u, mimo obowiązku zapłaty z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności, była dokonana w inny sposób.
Wprowadza się też zmiany w ustawie z 10.09.1999 r. – Kodeks karny skarbowy (dalej; k.k.s.), polegające głównie na dodaniu nowego czynu zabronionego, sankcjonującego niewywiązywanie się przez podatników z obowiązku dokonania płatności przy zastosowaniu mechanizmu podzielonej płatności nałożonego przepisem art. 108a ust. 1a u.p.t.u. Za popełnienie tego czynu zabronionego przewidziano karę grzywny w wysokości do 720 stawek dziennych (art. 57c § 1 k.k.s).
11.Przepisy przejściowe
W art. 10 u.n. zawarto najistotniejszą regulację, tj. dotyczącą czynności, które miały miejsce przed wejściem w życie nowelizacji, a których skutki wystąpią już po jej wejściu w życie. Na zasadach dotychczasowych rozliczeniu będzie podlegała dostawa towarów lub świadczenie usług wymienionych w załączniku nr 11 lub 14:
1) dokonanych przed dniem 1.11.2019 r., dla których obowiązek podatkowy powstał po dniu 31.10.2019 r. lub faktura została wystawiona po dniu 31.10.2019 r.,
2) dokonanych po dniu 31.10.2019 r., dla których faktura została wystawiona przed dniem 1.11.2019 r.
Zatem wystarczy, że jedno ze zdarzeń (wystawienie faktury bądź moment powstania obowiązku podatkowego) miało miejsce przed 1.11.2019 r., np.:
– usługę wykonano 28.10.2019 r., a fakturę wystawiono 6.11.2019 r.,
– usługę wykonano 6.11.2019 r., ale fakturę wystawiono 28.10.2019 r.